De overheid is van plan per 2027 vermogensbelasting te gaan heffen op basis van daadwerkelijk gerealiseerd rendement. Dat wordt dan vermogensaanwasbelasting genoemd. Nu wordt vermogensbelasting geheven op basis van fictieve, forfaitaire rendementen. Wat is de impact van deze wijziging op mensen die financieel onafhankelijk (FIRE) willen worden en blijven?
De vermogensbelasting van 1,2%
Tot 2017 was gedurende langere tijd de vermogensbelasting 1,2%. Er werd geen onderscheid gemaakt tussen de verschillende posten waaruit je vermogen was opgebouwd. Spaargeld, beleggingen in aandelen, obligaties, vastgoed, etc.; alles boven het heffingsvrije vermogen werd gelijk belast.
Hierbij werd voor al deze vermogensbestanddelen eenzelfde forfaitair rendement van 4% gehanteerd, dat vervolgens belast werd tegen 30%. Dat resulteerde dus in 1,2% vermogensbelasting. Ook als dit forfaitaire rendement afweek van je daadwerkelijke rendement.
Hierna is de vermogensbelasting een aantal jaren afhankelijk geweest van de omvang van je vermogen. Meer vermogen leidde tot een hoger percentage vermogensbelasting.
Sinds dit jaar is nieuwe wetgeving van kracht.
Overbruggingswetgeving vermogensbelasting
Op dit moment zitten we tot 2027 in een overgangsfase. Er geldt overbruggingswetgeving.
We gaan van de periode waarbij alle vermogen op basis van forfaitair rendement belast werd over naar de periode dat vermogen op basis van daadwerkelijk gerealiseerd rendement belast wordt.
Sinds 2023 worden banktegoeden, overige bezittingen (zoals aandelen, obligaties, vastgoed) en schulden elk op basis van een eigen forfaitair rendement belast. Zie Vermogensbelasting 2023 voor details en een rekentool.
De gehanteerde forfaitaire rendementen kunnen nog steeds afwijken van je daadwerkelijk behaalde rendement. De belasting die vervolgens over de forfaitaire rendementen geheven wordt is tijdens de overbruggingsperiode op aan het lopen van 30% naar 34% 36%.
In de praktijk zal de vermogensbelasting, afhankelijk van de vermogensbestanddelen die je aanhoudt, ongeveer tussen de 0,1% en de 3% uitvallen. Dat kan dus gunstig of ongunstig uitpakken ten opzichte van de periode waarin typisch 1,2% geheven werd.
Ik heb op dit moment ongeveer 60% aandelen en 40% deposito’s, zie mijn beleggingsstrategie. Deze worden in 2023 tegen respectievelijk 1,97% en naar verwachting 0,06% belast. Mijn vermogensbelasting daalt daardoor van ongeveer 1,2% naar ongeveer 1,1%.
Vermogensaanwasbelasting op basis van daadwerkelijk rendement
Het plan is vanaf 2027 te gaan belasten op basis van daadwerkelijk rendement.
Aandelen hebben op de lange termijn een rendement van waarschijnlijk ongeveer 8%, inclusief dividenduitkeringen. Zie De beste ETF in 2025 voor een overzicht van wereldwijd gespreide aandelenfondsen die naar mijn mening uitstekend geschikt zijn hiervoor.
Met een belastingtarief van 36% worden aandelen dan gemiddeld genomen tegen ongeveer 2,9% belast.
Om een idee te hebben van het rendement op spaargeld op de lange termijn heb ik gekeken naar de historische ontwikkeling van de Euribor rente. Die zit gemiddeld genomen zo rond de 2% over de afgelopen ruim 20 jaar. Met een belastingtarief van 36% wordt spaargeld dan gemiddeld genomen tegen ongeveer 0,7% belast.
Met mijn 60% aandelen en 40% spaargeld zal mijn vermogensaanwasbelasting dan gaan uitkomen op ongeveer 2%.
Mensen die tot 100% aandelen in portefeuille hebben, gaan dus gemiddeld ongeveer 2,9% vermogensaanwasbelasting betalen.
Invloed van vermogensaanwasbelasting op veilige opnamepercentage
Mensen die financieel onafhankelijk zijn, kunnen jaarlijks een bepaald percentage “veilig” van hun vermogen onttrekken om van te leven. Veilig hierbij tussen aanhalingstekens, omdat je nooit 100% zekerheid kunt krijgen.
Voor Nederlanders is dit percentage, ook wel de Safe Withdrawal Rate (SWR) genoemd, volgens mij 3,5%. Zie hier voor mijn uitleg.
De faalkans van je opnamestrategie wordt bepaald door jaren met een dalende beurs. In zo’n jaar moet je mag je vermogen niet opraken, anders heeft je FIRE-strategie gefaald. Wanneer je in dit soort jaren ondanks verlies op je aandelen toch vermogensbelasting verschuldigd bent op basis van een forfait, zoals nu, dan hakt de vermogensbelasting extra in op je SWR.
Zodra er een vermogensaanwasbelasting komt op basis van werkelijk behaald rendement, betaal je geen vermogensbelasting in jaren dat je negatief rendement maakt. Je gemaakte verlies op je aandelen mag je daarnaast aftrekken van winst in opvolgende jaren, zodat dan ook de vermogensbelasting gedrukt wordt. Doordat in jaren met dalende beurs je minder belasting verschuldigd bent dan nu, wordt je faalkans lager en stijgt dus je SWR.
Bovenstaande geldt bij gelijkblijvende belastingopbrengsten voor de overheid. Zoals eerder vermeld stijgt momenteel de belasting over (forfaitaire) rendementen van 30% naar 36%. De belastingopbrengsten voor de overheid zijn dus aan het stijgen. Dat heeft een negatieve invloed op je SWR.
Hoe de stijging van de SWR ten gevolge van de vermogensaanwasbelasting en de daling van de SWR ten gevolge van de oplopende vermogensbelasting kwantitatief door zullen werken op de SWR van 3,5% vind ik op dit moment lastig te zeggen.
SWR houdt overigens geen rekening met opgebouwd pensioen en AOW. Veel Nederlanders hebben dat wel. Met pensioen en/of AOW wordt de impact van stijgende vermogensbelasting kleiner dan wanneer je geen recht zou hebben op AOW of pensioen.
Vermogensbelasting verminderen
De mogelijkheden om via bijvoorbeeld een BV vermogensbelasting te omzeilen worden steeds minder aantrekkelijk doordat de belastingen in box 2 ook aan veranderingen onderhevig zijn. Hier bijvoorbeeld een artikel over beleggen in privé versus beleggen in een BV tegen de achtergrond van deze veranderingen.
Wel is er door de zojuist aangenomen nieuwe pensioenwet meer ruimte om vermogensbelasting te omzeilen via pensioenbeleggen. De maximale jaarruimte stijgt van € 15.317,- naar € 34.550,- en de maximale reserveringsruimte van € 8.085,- naar € 38.000,-. Ik heb hier een aparte blogpost aan gewijd.
Ik ben benieuwd hoe een en ander precies uitwerkt de komende jaren.
Neem jij maatregelen in het licht van de veranderingen in de belastingen?
Actie-maillijst
Ter afsluiting nog iets anders. Ik kwam de afgelopen week deze acties tegen, waarbij je € 125,- bonus kunt krijgen bij Centraal Beheer.
De volgers van mijn zogenaamde actie-maillijst heb ik daar via een e-mail op gewezen. Ik wijd aan dit soort acties over het algemeen geen aparte blogpost.
Je kunt je voor deze maillijst apart inschrijven:
Hiervoor geldt dat je altijd kunt opzeggen via de link die onderaan elke mail aanwezig is en dat ik je e-mailadres nooit doorgeef aan derden.
Geef een reactie