De waarde die vermeld staat op een aandeel of obligatie noemen we de nominale waarde. Dit is dus het bedrag waarvoor het waardepapier aanvankelijk is uitgegeven. Over het algemeen is de nominale waarde anders dan de actuele koers. Zoals gebruikelijk bij aandelen en obligaties, kan de handelswaarde wisselen, afhankelijk van het moment waarop deze wordt bepaald. Nominaal gezien blijft de waarde daarentegen altijd hetzelfde.
Hoe belangrijk is dit?
Voor een belegger in aandelen is de nominale waarde niet belangrijk. Voor deze belegging gaat het vooral om de handelswaarde van het moment. Maar voor bedrijven die aandelen uitgeven is het wel degelijk belangrijk. Zij mogen bijvoorbeeld geen aandelen uitgeven voor een lager bedrag dan de nominale waarde. Geven ze de aandelen uit voor een hoger bedrag dan nominaal, dan ontstaat er in hun boekhouding een agioreserve. Om deze redenen is de uitgiftewaarde dus wel een factor waar rekening mee gehouden moet worden.
Als het gaat om obligaties, is oorspronkelijke waarde echter wél belangrijk. De aflossing van obligatieleningen vindt namelijk plaats tegen de nominale waarde en ook de rentevergoeding wordt berekend over dit bedrag. Om die reden is het voor obligatiehouders zeker van belang dat ze weten wat de nominale waarde is van hun obligaties.
Zo bereken je de nominale waarde van een aandeel
Dit is de rekensom om te bepalen wat een aandeel bij uitgifte waard is:
Bepaal het eigen vermogen van het bedrijf en deel dat door het aantal uitgegeven aandelen.
Als een bedrijf dus een eigen vermogen heeft van € 20.000.000 en het wil 100.000 aandelen uitgeven voor 50% van het eigen vermogen, dan wordt de rekensom als volgt:
€ 10.000.000 / 100.000 = € 100 per aandeel.
Dit is dus het bedrag waarvoor het aandeel oorspronkelijk wordt uitgegeven. Door koersschommelingen verandert de waarde van het aandeel in de loop der tijd, maar dit verandert niets aan de nominale waarde ervan. Die blijft altijd gelijk.
En zo van een obligatie
Bij obligaties werkt het anders. Zoals je vast en zeker weet, zijn obligaties een vorm van leningen. De nominale waarde van een obligatie is het bedrag dat een bedrijf (of de staat) in totaal wil ophalen met de lening. De totale lening, oftewel de obligatie, wordt verdeeld in kleinere onderdelen die coupures heten. Dit zijn de delen die op de beurs verhandeld worden.
Zoals gezegd blijft de originele waarde van een obligatie de gehele looptijd belangrijk, omdat hier de rente over wordt berekend en de aflossing van het bedrag dat geleend is. De beurskoers van obligaties wordt weergegeven als een percentage van de waarde bij uitgifte. Een obligatie met een beurskoers van 100% wordt ook wel ‘a pari’ genoemd. De koers is dan precies hetzelfde als bij uitgifte. Is de beurskoers ‘onder pari’ of ‘boven pari’ dan ligt de waarde op dat moment respectievelijk onder of boven de waarde bij uitgifte van de lening.