Diverse lezers hebben me gevraagd een post te schrijven over duurzaam beleggen in indexfondsen of ETF’s. Waar moet je op letten bij het kiezen van een duurzame ETF? Welke zijn de beste duurzame ETF’s?
In deze blogpost:
Inleiding
Beleggen in aandelen is tot op heden een uitstekende manier gebleken om op de lange termijn rendement op vermogen te behalen. Wereldwijde spreiding, zo laag mogelijke kosten en eenvoud zijn daarbij cruciaal om maximaal rendement met minimaal risico te behalen. Indexfondsen, ook wel ETF’s of trackers genoemd, bieden deze mogelijkheid. Zie Beleggen voor beginners voor uitleg en tips.
Duurzaam beleggen is hierbij sterk in opkomst. Met name millennials willen duurzaam beleggen, in tegenstelling tot de wat oudere beleggers. Als voorbeeld de VS: De wat oudere beleggers bezitten daar nu nog ongeveer 70% van het vrij beschikbare vermogen. Maar de komende decennia vererven zij dit, ter waarde van ongeveer $30 biljoen, aan met name de huidige millennials. Dit is een van de grootste verschuivingen van vermogen in de historie.
Waar moet je nu op letten bij duurzaam beleggen via ETF’s?
Duurzame ETF’s: categorieën
Binnen de duurzame ETF’s heb je verschillende categorieën. Je hebt de zogenaamde ESG fondsen, de SRI fondsen en het impact beleggen.
Duurzaam beleggen met behulp van ESG criteria
Wat zijn ESG criteria?
ESG criteria zijn normen voor de bedrijfsvoering op het gebied van milieu (E = Environment), maatschappij (S = Social) en bestuur (G = Governance) die beleggers kunnen gebruiken om potentiële beleggingen te screenen. De belangrijkste doelstelling van een ESG evaluatie is de invloed van ESG criteria op de financiële prestaties te bepalen. De invloed op duurzaamheid staat niet voorop.
Verschillen tussen ESG ETF’s
Wanneer twee ETF’s beide de term ESG in hun naam hebben staan, dan wil dat niet zeggen dat ze samengesteld zijn aan de hand van dezelfde ESG criteria. Een kritische houding is hier mijns inziens op zijn plaats.
Er is momenteel een zeer grote marketingmachine aan het werk in de duurzame hoek van de financiële industrie. In de VS kosten gewone, niet-ESG ETF’s tegenwoordig al vaak niet meer dan rond de 0.02% aan lopende kosten per jaar (0% komt zelfs voor). De ESG alternatieven worden vaak tegen grofweg 10x hogere tarieven in de markt gezet.
In Nederland zijn de meeste gewone ETF’s nog niet tegen dergelijke lage tarieven aan te houden (hoewel er bewegingen in die richting zijn). De verschillen in kosten tussen ESG en niet-ESG ETF’s zijn hier dan ook meestal veel kleiner.
ESG rating agencies
Allereerst zijn er diverse bedrijven die ESG criteria en ESG indices opstellen, welke de ETF’s vervolgens volgen. Deze bedrijven worden in het Engels ESG rating agencies genoemd. De ESG criteria die gehanteerd worden verschillen per ESG rating agency, waarbij commerciële belangen van de agency en het beoordeelde fonds een rol kunnen spelen. Dit recente onderzoek naar de ESG rating agencies gaat hier dieper op in.
Een ander recent onderzoek hekelt het gebrek aan convergentie en de (soms) beroerde transparantie van ESG-beoordelingen en ranglijsten.
NRC schreef onlangs: Waar traditionele kredietbeoordelaars als S&P en Moody het voor 90 procent eens zijn over bedrijven die zij allebei beoordelen, is dat bij de groene meetlatten van MSCI en Sustainalytics slechts 30 procent. Anders gezegd: waar MSCI een bedrijf een hoge ESG-score toekent, kan datzelfde bedrijf bij Sustainalytics ver onder het gemiddelde scoren. Grote bedrijven scoren daarnaast vaak hoger op ESG-gebied dan kleinere, puur omdat ze de capaciteit hebben om beter te rapporteren.
Deze website houdt zich bezig met het rangschikken van de ESG rating agencies zelf.
ESG indices
De ESG rating agencies maken de indices welke de ETF’s volgen. Naast het feit dat er diverse ESG rating agencies bestaan, heeft elk van deze ESG rating agencies zelf vrijwel altijd een reeks verschillende ESG indices in de aanbieding aan fondshuizen om uit te kiezen. Een van de bekendste rating agencies MSCI heeft al ruim 1.000 (!) ESG indices beschikbaar, zie hier.
Daardoor is het buitengewoon lastig ESG ETF’s onderling te vergelijken.
ESG selectie principe
Een ESG indexfonds maakt veelal een selectie van bedrijven die, per sector, het beste scoren op ESG criteria. Het kan goed voorkomen dat bedrijven in de selectie komen die goed scoren op S en G maar niet op E. Daarnaast selecteren de meeste ESG fondsen de meest duurzame bedrijven per sector en sluiten dus geen sectoren uit. Dat is de reden dat je nog steeds olie-/gasbedrijven in ESG ETF’s tegenkomt.
Met het oog op impact op duurzaamheid zou je ESG criteria kunnen zien als een milde vorm van screening.
Duurzaam beleggen met behulp van SRI criteria
Wat zijn SRI criteria? SRI staat voor Socially Responsible Investing, oftewel maatschappelijk verantwoord beleggen. Dat gaat een stap verder dan ESG door beleggingen actief te elimineren of te selecteren op basis van specifieke ethische richtlijnen. De gehanteerde SRI criteria kunnen enorm verschillen per fonds.
Duurzaam beleggen via impact beleggen
Bij impact beleggen staat een positieve impact van de belegging boven een positief beleggingsresultaat. Beleggen in een non-profit organisatie die zich toelegt op onderzoek en ontwikkeling van schone energie, ongeacht of succes is gegarandeerd, is hiervan een voorbeeld. Het voldoen aan de UN sustainable development goals wordt bij impact beleggen ook wel eens als selectiecriterium gebruikt.
Een ander voorbeeld van impact beleggen is investeren via Lendahand, zie mijn interview met de oprichter.
Hoe heb je de meeste impact op verduurzaming?
Als je met je beleggingen in indexfondsen bij wilt dragen aan verduurzaming van de wereld, dan zijn er simpel gesteld 2 routes:
- Je belegt in duurzame indexfondsen
- Je belegt in gewone indexfondsen en zet rendement uit je beleggingen in om buiten je beleggingen om duurzame doelen te financieren.
Prestaties duurzame fondsen
Er lijkt niet echt consensus te bestaan over het feit of duurzame fondsen beter of slechter presteren dan niet-duurzame fondsen. Als voorbeeld: dit onderzoek suggereert beter, dit onderzoek en dit onderzoek suggereren slechter. Vanguard, een van de grootste en beste fondshuizen ter wereld, bevestigt dit gemengde beeld in deze recente publicatie.
Dit onderzoek laat daarnaast zien dat impact beleggen, wat zoals gezegd een voorbeeld is van duurzaam beleggen, meestal niet de meest efficiënte manier is om positieve impact te hebben met je geld. Je kunt volgens dat onderzoek je impact op duurzame doelen significant verhogen door te switchen van impact beleggen naar gewoon beleggen met als doel te doneren aan goede doelen of door nu al direct je geld te doneren aan goede doelen.
Kortom, het is bij beleggen in ETF’s belangrijk te beseffen dat de prestaties van duurzame ETF’s wezenlijk kunnen verschillen van niet duurzame, conventionele ETF’s.
Kiezen voor duurzame of niet duurzame ETF’s
Het is heel persoonlijk welke keuze het beste bij jou past. Indien je bijvoorbeeld op morele gronden simpelweg niet wilt beleggen in bedrijven welke niet duurzaam opereren, dan zal je keuze vallen op duurzame ETF’s.
Ik beleg zelf in een drietal duurzame Northern Trust ESG fondsen via ABN AMRO Zelf Beleggen Basis. Dat is een van de goedkoopste manieren om in Nederland wereldwijd gespreid te beleggen via een paar uitstekende indexfondsen. Zie de volgende post voor uitleg en een handig tooltje om je inleg per Northern Trust fonds mee te bepalen:
ABN AMRO beleggen uitleg & tooltje
Een deel van de opbrengsten van mijn beleggingen gebruik daarnaast ik om duurzame of sociale initiatieven te steunen zonder dat financieel gewin daarbij voor mij een rol speelt. Ik doe dit bijvoorbeeld via Lendahand, Oneplanetcrowd, het Wereldnatuurfonds, KIVA en Amnesty International. Als je bij Lendahand voor de eerste keer minimaal €50 inlegt en de code WDYH-799X-HPHF invoert bij het afrekenen van de investering, krijgen jij en ik ieder €25.
Ik leef daarnaast op een aantal fronten bewust duurzaam, bijvoorbeeld door weinig en rustig auto te rijden, kleren pas te vervangen zodra ze versleten zijn en energie te gebruiken van een duurzame aanbieder.
Duurzaam beleggen: welke fondsen kiezen?
Bij het kiezen van een duurzame ETF is het primair van belang dat je voor jezelf nagaat welke industrieën of sectoren je uit wilt sluiten. Hoe meer industrieën je uitsluit, des te duurzamer je profiel wordt. En des te meer de financiële prestaties van je fonds waarschijnlijk afwijken van een wereldwijd gespreid beleggende ETF zonder specifieke focus op alleen duurzame bedrijven.
Vrijwel alle duurzame ETF’s sluiten om te beginnen de tabaks-, controversiële wapens-, seks- en gokindustrie uit, evenals bedrijven welke grove schendingen van de mensenrechten hebben begaan in de afgelopen jaren. De lichter screenende ESG fondsen sluiten de olie-industrie meestal nog niet uit.
Ik hanteer normaliter 6 criteria waaraan een ETF moet voldoen om als goed door mezelf beoordeeld te worden, zie Indexfondsen kiezen: 6 punten om op te letten. Een van deze criteria is dat een fonds voldoende omvang moet hebben. Dat maakt het efficiënter en daardoor goedkoper. Ook is het daardoor gemakkelijker te verhandelen (meer “liquide”), waardoor de spread tijdens aan- en verkoop lager is. En ook maakt dat de kans op een stabiel voortbestaan van het fonds groter.
Omdat veel duurzame ETF’s nog maar relatief kort bestaan, zijn ze regelmatig nog erg klein. Ik beperk me hier daarom tot een paar suggesties om wereldwijd gespreid te beleggen via duurzame ETF’s, waarbij ik let op 5 van de 6 punten, maar geen acht sla op de omvang van de ETF. Ik verwacht overigens een sterke groei van deze fondsen en zie daarom geen significant risico in de nu nog beperkte omvang.
Ontwikkelde en opkomende markten
Ik geef een opsplitsing van duurzame ETF’s welke een index volgen voor de ontwikkelde markten (MSCI of FTSE World Index) en voor opkomende markten (MSCI Emerging Markets). Duurzame ETF’s zijn namelijk vrijwel allemaal opgesplitst in deze geografische onderverdeling.
In de MSCI of FTSE World Index zitten geen opkomende landen (emerging markets), zoals China. Als je wereldwijd gespreid wilt beleggen heb je in je portefeuille ongeveer 88% van een duurzame ETF ontwikkelde markten en ongeveer 12% van een duurzame ETF opkomende markten nodig. Deze percentages kunnen wisselen in de loop van de tijd.
Ik geef ook aan welk percentage van de bedrijven uit de niet duurzame moederindex door de ETF uitgesloten is, zodat je een idee hebt van de afwijking van de ETF ten opzichte van de niet duurzame moederindex.
De onderstaande overzichten gaan van ETF’s die weinig bedrijven uitsluiten naar ETF’s die de meeste bedrijven uitsluiten. Je zou het percentage uitgesloten bedrijven als relatief eenvoudige indicatie voor de duurzaamheid kunnen hanteren. De overzichten zijn niet uitputtend, maar een poging een aantal goede opties te tonen.
Duurzame ETF’s ontwikkelde markten
| Fondsnaam | ISIN code | Uitgesloten bedrijven |
| Northern Trust Wereld Custom ESG Equity Index UCITS FGR Fund | NL0011225305 | 2% |
| ACTIAM Verantwoord Index Aandelenfonds Wereld | NL0011309349 | 4% |
| iShares MSCI World ESG Screened UCITS ETF | IE00BFNM3J75 | 6% |
| Vanguard SRI Global Stock Fund | IE00B54FFW20 | 17% |
| Vanguard SRI FTSE Developed World II Common Contractual Fund | IE00BDZCQ033 | 18% |
| iShares MSCI World ESG Enhanced UCITS ETF | IE00BHZPJ569 | 20% |
| Lyxor MSCI World ESG Trend Leaders (DR) UCITS ETF | LU1792117779 | 48% |
| Xtrackers ESG MSCI World UCITS ETF | IE00BZ02LR44 | 61% |
| UBS ETF MSCI World Socially Responsible UCITS ETF | LU0629459743 | 75% |
| Amundi Index MSCI World SRI – UCITS ETF | LU1861134382 | 76% |
| iShares MSCI World SRI UCITS ETF | IE00BYX2JD69 | 76% |
Duurzame ETF’s opkomende markten
| Fondsnaam | ISIN code | Uitgesloten bedrijven |
| Northern Trust Emerging Markets Custom ESG Equity Index UCITS FGR Fund | NL0011515424 | 14% |
| ACTIAM Verantwoord Index Aandelenfonds Opkomende Landen | NL0011872635 | 33% |
| iShares MSCI EM IMI ESG Screened UCITS ETF | IE00BFNM3P36 | 46% |
| Amundi Index MSCI Emerging Markets SRI UCITS ETF | LU1861138961 | 85% |
| UBS ETF MSCI Emerging Markets Socially Responsible UCITS ETF | LU1048313891 | 85% |
| iShares Sustainable MSCI Emerging Markets SRI UCITS ETF | IE00BYVJRP78 | 85% |
Meer informatie over een fonds
Indien je googelt op de ISIN code uit bovenstaande overzichten in combinatie met het woord “factsheet”, vind je meestal direct een overzicht van de karakteristieken van het fonds.
Hier kun je tevens een excel downloaden met meer gegevens over de genoemde ETF’s.
Kosten van de indexfondsen
Doordat de fondsen zo verschillend van samenstelling zijn, heeft vergelijken op kosten niet zo heel veel zin. Het gaat uiteindelijk om de prestaties na aftrek van alle kosten. Deze worden sterk beïnvloed door de samenstelling van de ETF’s.
Desalniettemin geldt voor alle genoemde ETF’s dat ze relatief lage kosten hebben. De Northern Trust fondsen, de Actiam fondsen en het Vanguard SRI FTSE Developed World II Common Contractual Fund hebben daarnaast het minste last van dividendlekkage doordat ze een speciale fiscale status hebben.
Verkrijgbaarheid duurzame ETF’s
De genoemde duurzame ETF’s zijn bijvoorbeeld verkrijgbaar via de grotere brokers (DEGIRO, Interactive Brokers) of banken. Geen van de brokers of banken biedt alle genoemde fondsen aan. Een paar opmerkingen hierbij:
Meesman en de banken
De Northern Trust fondsen kun je aanhouden via Meesman en via de grootbanken (ING, Rabobank, ABN AMRO). Bij beleggen via een grootbank dien je een betaalrekening aan te houden bij die bank.
Het is voor een belegd vermogen tot €266.000 het goedkoopste om via ABN AMRO Zelf Beleggen Basis de Northern Trust fondsen aan te houden. Dat doe ik zelf ook. Als je maandelijks in wilt leggen, kun je je inleg volledig automatiseren, zodat je er geen omkijken naar hebt.
De andere fondsen dan de Northern Trust fondsen kun je meestal goedkoper via een broker dan via een bank aanhouden. Ook bieden de banken niet alle andere fondsen aan.
DEGIRO
Vrijwel alle bovengenoemde duurzame ETF’s worden aangeboden door DEGIRO, behalve de Northern Trust ETF’s en de Vanguard fondsen. DEGIRO hanteert geen service fee (behalve voor de Actiam fondsen: 0.2% per jaar) en is daardoor vaak de goedkoopste partij om de fondsen aan te houden. Zie Beleggen voor beginners voor een uitleg met plaatjes hoe je een fonds aan kunt schaffen via DEGIRO.
Interactive Brokers
Ook Interactive Brokers biedt vrijwel alle bovengenoemde duurzame ETF’s aan, behalve de Northern Trust ETF’s en de Vanguard ETF’s. Interactive Brokers hanteert geen servicefee.
Brand New Day
Tot slot is het Vanguard SRI FTSE Developed World II Common Contractual Fund te verkrijgen via Brand New Day.
Veelgestelde vragen
Ik beleg zelf via ABN AMRO ZBB volledig automatisch wereldwijd gespreid in goede, duurzame indexfondsen van Northern Trust. Dat is een van de goedkoopste en degelijke manieren in Nederland.
Binnen de duurzame ETF’s heb je verschillende categorieën. Je hebt de zogenaamde ESG fondsen, de SRI fondsen en het impact beleggen. Zie hier voor uitleg.
Dat wisselt per duurzaamheid-categorie. Zie hier voor de beste ETF’s per duurzaamheid-categorie.
Hoe sta jij tegenover duurzaam beleggen? Welke duurzame fondsen houd jij eventueel aan?
Wil jij, net als ruim 14.000 anderen, een e-mail ontvangen zodra er een nieuwe post verschijnt en het FOB huishoudboekje 2024 kado?
Let op: met beleggen kun je jouw inleg verliezen. De informatie op deze site is mijn persoonlijke mening, geen beleggingsadvies en je blijft zelf verantwoordelijk bij opvolgen ervan. Blauw onderstreepte links met kunnen mij een vergoeding opleveren voor het doorverwijzen. Dit kost jou niets. Reacties kunnen worden gemodereerd of verwijderd.
53 Reacties
Oude post, maar misschien toch interessant.
Via Bankeronwheels kwam ik op de volgende duurzame ETF optie:
Vanguard ESG Global All Cap UCITS ETF (V3AA)
ISIN: IE00BNG8L278
Bevat Developed World + EM + SC, met 15% uitsluitingen op basis van SRI. TER van 0.24% is ook prima te doen.
Bevat alsnog 5833 aandelen en goeie diversificatie. Ben je makkelijk in één keer klaar.
Eigenlijk ook jammer dat ze deze niet in een niet-ESG/SRI variant hebben. Zeg maar VWCE maar dan met Small Caps.
Beste Mr.FOB,
Zou jij een korte (of uitgebreide) analyse kunnen maken van de fondsen MSCI World Custom ESG Climate Series A Index en MSCI Emerging Markets Custom ESG Climate Series A Index (afgezet tegen de criteria waar jij met name op let in vergelijkingen) ? Mijn vrouw wil alleen in fondsen met een uitgesproken duurzaam karakter investeren. De beperkte ESG uitsluitingen binnen de NT fondsen in jouw beleggingsportefeuille, zijn wat haar betreft te beperkt. Ik overweeg daarom 50% van ons (belegd) vermogen in de NT fondsen te investeren en de andere 50% in fondsen met een duurzaam karakter. Meesman belegt met zijn Aandelen Duurzame Toekomst fonds in deze bovenstaande fondsen. Wellicht heb je betere alternatieven…? Of kun je misschien verwijzen naar (leesbare/behapbare) analyses/vergelijkingen van dergelijke fondsen?
PS: bedankt voor jouw bijdrage met je blog.. jouw blog is mijn gids geweest in het (leren) indexbeleggen (naast de boeken waar je naar hebt verwezen).
Hmm.. ik begrijp nu trouwens dat ik vraag naar een analyse van indices.. Meesman heeft het fonds… en die bestaat nog maar kort en zal beperkte omvang hebben.. dus lage verhandelbaarheid is mijn suggestie…
Ik kom er op dit moment niet aan toe me hierin te verdiepen. Het zal vast een goed fonds zijn, Meesman kennende. Maar hoogstwaarschijnlijk inderdaad (nog?) klein van omvang. Eventuele alternatieven inclusief analyse staan er toch volop in de blogpost waar je nu op gereageerd hebt?
Goedemiddag meneer FOB,
Ik lees uw blog al een jaar of twee met veel interesse. Zelf vind ik duurzaam investeren enorm belangrijk, dus wil ik uit principe niet in bijvoorbeeld olie- en gasbedrijven investeren. Door uw blog ben ik ook begonnen met pensioenbeleggen via BND. Daar was ik tot vrij recent tevreden over. Onlangs kwam er een artikel uit in FTM over ‘groene’ beleggingen. Hieruit bleek dat veel fondsen die zichzelf als duurzaam of donker groen presenteren echter gewoon in fossiele bedrijven investeren. Misschien wat naief heb ik zelf de portefeuille van dit fonds eerder niet bestudeerd.
Toch wel wat geschrokken ben ik daarom alsnog gaan kijken naar het BND Duurzaam Wereld Indexfonds, wat in feite een VANGUARD fonds is (ISIN: IE00BDZCQ033). Wat blijkt nu, onder de grootste ondernemingen in dit fonds bevind zich ExxonMobil. Deze olie- en gasreus bevindt zich onder het illustere rijtje van de 5 meest vervuilende bedrijven aller tijden (zie artikel van The Guardian hierover). In mijn ogen is het onbestaanbaar dat een fonds dat zichzelf als duurzaam bestempeld fors investeert in zo’n bedrijf als Exxon. Sterker nog, ik vind dit ernstige misleiding van BND. In mijn optiek horen fondsen zoals dit dan ook niet thuis in een artikel over duurzaam beleggen. Ik ben benieuwd naar uw mening hierover. Dan nog een slotvraag, zijn er in uw ogen ook fondsen (ETF) die echt als duurzaam te bestempelen zijn?
Alvast dank voor uw reactie.
Zoals je in de post kunt lezen pak ik duurzaamheid niet via mijn beleggingen maar via mijn levensstijl aan. Mede omdat de meeste fondsen hierin niet betrouwbaar zijn tot op heden en duurzaamheid vooral een marketingverhaal lijkt te zijn met hogere fondskosten.
Ik heb me er niet in verdiept of er fondsen zijn die “echt” duurzaam zijn. Tegen zo laag mogelijke kosten breed gespreid beleggen en de winst die je zo boekt duurzaam doneren/inzetten lijkt vooralsnog de meest efficiënte methode om duurzaamheid te promoten.
Bedankt voor dit interessetante artikel, vooral de percentages met uitgesloten bedrijven was een manier waarop ik zelf er nog niet naar gekeken had. Ik ben benieuwd hoe je aan deze percentages gekomen bent. Is dit iets wat je zelf uitrekent? Ik kan het namelijk niet op de factsheet van de etf terugvinden.
Bedankt alvast en ik blijf je volgen!
In de factsheet vind je de aantallen bedrijven die opgenomen zijn. Wanneer je die deelt op het aantal in de niet duurzame moederindex heb je het percentage meegenomen bedrijven.
Zo simpel kan het zijn, bedank!
Hi,
Heel informatief! Ik ben erg blij met dit overzicht.
Zelf neig ik enorm naar het impact beleggen, tot nu toe heb ik slechts 1 impact beleggen fund gevonden, ACTIAM Impact Wereld Aandelenfonds. Als ik het goed begrijp zijn de ETF’s die je hierboven hebt genoemd duurzame ETF’s, maar heb je ook toevallig een idee waar ik ETF’s kan vinden die onder ‘impact beleggen’ vallen? Bijvoorbeeld een goede bron?
Dat zou ik zo niet weten.
FYI:
“Vanguard SRI Global Stock Fund has been renamed to the Vanguard ESG Developed World All Cap Equity Index Fund”
🙂
Interessant artikel!
Ik vroeg mij af of iemand ervaring heeft met Peaks. Die claimen ook duurzaam te beleggen.
Zie Peaks beleggen review
Bedankt weer voor dit interessante artikel.
Ik beleg momenteel in een niet duurzaam fonds en een niet duurzame obligatie.
Ik wil ook een klein gedeelte van mijn vermogen beleggen in een duurzaam fonds.
Ik wil voor deze gaan, deze komt voor in de genoemde lijst.
ACTIAM Verantwoord Index Aandelenfonds Wereld NL0011309349
Sluit een klein gedeelte van bedrijven uit, nog steeds een ruime spreiding, maar is toch nog verantwoord.
Nou wil ik ook graag een duurzame obligatie kiezen om weer mijn 70/30 te behalen. Kun je hier een voorbeeld van geven?
Tot slot de vraag: ik lees veel over het verwacht beter presteren van duurzame beleggingen, omdat hier momenteel veel aandacht aan wordt besteed. Daarnaast is de kans dat niet duurzame beleggingen kunnen dalen in rendement. Hoe ziet u dit?
Over het al dan niet beter presteren van duurzame fondsen t.o.v. niet duurzame fondsen bestaat nog geen consensus, zoals ik in de post beschrijf. Ik heb geen idee hoe dit in de toekomst al dan niet zal wijzigen.
Ik beleg uitsluitend in staatsobligaties en zie geen meerwaarde in bedrijfsobligaties, zie Beleggen in obligaties. Lijkt me lastig om op landen een al dan niet duurzaam label op te plakken…
Ik doe ook wat aan duurzame leningen via bijvoorbeeld Lendahand. Maar daar zit meer risico in dan in statsobligaties. Dat doe ik dan ook meer om goede doelen te steunen dan om stabiliteit in mijn portefeuille te bouwen. Ik doe dat met een heel klein deel van mijn vermogen.
Hallo Mr. Fob,
Klopt het dat DeGiro inmiddels kosten in rekening brengt voor het aanschaffen van een Vanguard FTSE All-World UCITS ETF? Bij het instellen van een nieuwe transactie moet ik opeens kosten betalen aan DeGiro, zo lijkt het.
Groeten,
Tom
Volgens mij zit het fonds nog gewoon in de DeGiro kernselectie, waardoor je er zonder transactiekosten in kunt handelen. Valt je transactie binnen de voorwaarden voor gratis handelen in fondsen uit de kernselectie (zie hier voor een post aandachtspunten bij handelen in fondsen uit de kernselectie)?
hoe denk je over ASN duurzaam beleggen? (fondskosten Mix fund offensief 0,90%)
Ik vind persoonlijk een fonds met 0.9% lopende kosten niet zo aantrekkelijk, die kosten vind ik hoog. Ik kan in de Essentiële Beleggersinformatie niet zo goed zien waar precies in belegd wordt en wat de beleggingscriteria zijn. Daar kan ik dus lastig iets over zeggen.
Persoonlijk vind ik het bijzonder dat het veel over duurzaam gaat, maar dat iedereen vooral winst wil maken.
Wanneer leren we nou, dat die dingen slecht samengaan. Enorm goedkope eieren? Die zijn niet duurzaam. Goedkope chocolade? Zeer waarschijnlijk kinderarbeid op de plantages. (lees het boek over Tony chocolony).
Goedkope aandelen en lage kosten? Waarschijnlijk omdat je in dingen investeert die al bestaan, zoals fossiele brandstoffen en relatief gemakkelijk winst opleveren.
Wij als consument moeten onze verantwoordelijkheid nemen en gaan voor duurzaam. Dan verdienen we wat minder, omdat het percentage van de kosten iets hoger ligt..
De duurzame markt heeft de toekomst. Juist daar verwacht ik dat aandelen en bedrijven gaan groeien. Zelf beleg ik via Asn in duurzame aandelen.
https://www.asnbank.nl/beleggen/beleggingsrekening/beleggingsfondsen.html
Bedankt voor de zeer interessante informatie!
Ik vroeg me af hoe je tot de verhouding tussen ontwikkelde (88 %) en opkomende markten (12 %) bent gekomen? En waar/hoe ik deze informatie in de toekomst zou kunnen vinden/berekenen?
Ik heb deze verhouding uit deze reddit post.
Als ik nu naar de verdeling developed/emerging in het wereldwijde fonds VT van Vanguard kijk (tab portfolio), dan zie ik 90.5/9.5.
Zoals gezegd, het wisselt in de loop van de tijd. Daar bovenop geven niet alle partijen dezelfde verhouding. Maar rond de 90/10 zit je aardig goed op dit moment.
Goedemiddag, ik wilde graag wat aandelen kopen; iShares MSCI World SRI UCITS ETF (IE00BYX2JD69) via De Giro. Maar ik zie dat ze daar alleen verkocht worden via de London Stock Exchange, klopt dit of doe ik iets verkeerd? Indien dit klopt wat betekent dit dan, wat zijn de gevolgen voor mij om via een buitenlandse beurs aandelen te verhandelen? Bij voorbaat dank!
Ze worden ook verkocht via Borsa Italiana.
Je betaalt via DeGiro €2.50 per jaar voor de aansluiting op 1 van deze buitenlandse beurzen, zodra je een positie via een van die beurzen aanhoudt. Ook betaal je €4,00 + 0,058% per transactie via deze beurzen.
IE00BYX2JD69 noteert op beide beurzen in Euro’s, dus verder heeft het geen consequenties ten opzichte van handelen via bijvoorbeeld de beurs van Amsterdam.
Bedankt voor het artikel. Ik heb van de week De Giro even een bericht gestuurd met de vraag of ze duurzame ETF’s kunnen opnemen in de kernselectie. We zullen immers allemaal een bijdrage moeten leveren, op wat voor manier dan ook om de wereld een beetje (of radicaal) beter te maken. Onderstaand hun reactie. Wellicht helpt het als andere lezers van deze blog een vergelijkbaar verzoek in dienen.
“Bedankt voor uw e-mail.
Het is een uitstekend verzoek. Wij proberen een brede selectie van verschillende producten aan te bieden. Deze lijst wordt periodiek herzien, misschien zal het bij de volgende meeting mee worden genomen.
Bedankt voor uw opmerking.
Mocht u nog vragen hebben, dan horen we dat graag van u.
Met vriendelijke groet,
Floris van Wieren
T 31 (0)20 535 34 96
F 31 (0)20 535 34 99
I http://www.degiro.nl
DEGIRO
Rembrandt Tower – 9th Floor
Amstelplein 1
1096 HA Amsterdam”
Het fonds volgt een andere index dan de fondsen uit mijn lijst, waardoor ik vergelijken lastig vind. De relatief hoge TER (lopende kosten) van 0.6% per jaar vallen me op.
Bedankt voor de informatie, precies waar ik naar op zoek was! Ik ben kort geleden begonnen met beleggen en heb momenteel via DEGIRO geïnvesteerd in VWRL. Ik zou echter graag beleggen in een duurzamer alternatief. Jammer dat geen enkele van de genoemde fondsen in de DEGIRO kernselectie zit, waardoor de kosten hoger zullen uitvallen. Ik kwam wel deze tegen in de lijst: iShares Dow Jones Global Sustainability Screened (IE00B57X3V84). Ik ben wel benieuwd wat je daar van vindt.
iShares Dow Jones Global Sustainability Screened (IE00B57X3V84) heeft 3,52% aandeelen in Oil & Gas. Niet echt duurzaam volgens mij.
Hier was ik naar op zoek! Heel erg bedankt voor al dit uitzoekwerk, heel fijn! 🙂
Eerlijk waar: ik heb NU pas door dat jij zowel SUSM als SUSW noemt onderaan beide lijstjes!! ? Hieruit blijkt mijn ervaring wel. Ik herken mijn eigen ETF’s niet bij naam….
Beetje treurig. Maar fijn om alsnog alle informatie uit je artikel beter te kunnen relateren aan mijn tot nu toe gemaakte keuzes. Nogmaals bedankt.
Ook ik ben erg blij met het artikel. Dank je wel voor alle moeite.
Zelf beleg ik in SUSW en een beetje in SUSM, na research op internet. Hoe dit vergelijkt met de ETF’s in jouw lijst heb ik dan weer geen idee van.
De discussie hoe je de meeste invloed hebt op duurzaamheid heb ik al een aantal maal gelezen. Ook naar aanleiding van de serie over divesting in the Guardian https://www.theguardian.com/environment/fossil-fuel-divestment
Voor mezelf ben ik zo uiteindelijk tot de conclusie gekomen dat morele keuzes maken bij het beleggen “the right thing to do” is, ookal is rechtstreeks geld ergens heen sturen een efficiëntere manier om verschil te maken. Ik doe dus beiden, want steun goede doelen rechtstreeks, maar wil daarnaast voorkomen dat ik geld verdien door handel in tabak en wapens.
De exacte ESG criteria icm dat uitsluiten per definitie spreiding (de clou van index) vermindert blijft lastig….! Voor nu was ik dus uitgekomen op SUSW en SUSM. Heel benieuwd wat je daar vanuit jouw kennis van denkt.
Als je de excel met extra gegevens onder de lijst met ETF’s in de post download, kun je zien dat SUSW en SUSM in de lijst voorkomen.
De Think tracker is inderdaad wel wat specifieker (en ook plafonds op regio’s), maar dat hoeft niet per se een probleem te zijn. Bovendien profiteer je van het feit dat THINK een NL fiscale beleggingsinstelling is, dus geen dividendbelastinglekkage.
Kun je nog iets dieper ingaan op crowdfunding via Oneplanetcrowd. Hoe maak je je keuzes?
Ik kies bij Oneplanetcrowd met name op basis van wat ik sympathiek vind en graag wil steunen. Rendement speelt hierbij voor mij geen bepalende rol.
Hi Mr Fob,
De afgelopen tijd heb ik me verdiept in financiële onafhankelijkheid en ben ook (mede dankzij jou) begonnen met investeren. Ik heb wel wat zorgen die aansluiten bij dit onderwerp. Als we zo doorgaan (fossiele modus, chemische landbouw etc.) dan warmt de aarde in een – net als nu – hoog tempo op en zal dat veel gevolgen hebben (overstromingen, droogte, extreme weersomstandigheden) met torenhoge kosten. Mocht je met dit scenario in de wereldwijde indexfondsen van Vanguard zitten dan daalt je waarde en ben je dus slachtoffer.
Als we een transitie maken naar groene energie kan de economie juist opbloeien door meer banen (agro-ecologie) en winst op deze vormen van energie.
Mijn vraag is: hoe anticiperen we als ETF investeerders pro-actief op deze ontwikkelingen?
Alvast dank voor je antwoord,
— Jelle
Afhankelijk van je kijk op hoe niet specifiek duurzame ondernemingen invloed zullen hebben op verduurzaming in de toekomst kun je je portefeuille al dan niet inrichten met (niet-)duurzame ETF’s. De meningen in hoeverre je invloed hebt op verduurzaming door bedrijven uit te sluiten of door ze bijvoorbeeld niet uit te sluiten en via engagement invloed uit te oefenen verschillen nogal. Daar zal iedereen een persoonlijke keuze in moeten maken, inclusief de mate waarin je an dan niet actief met engagement bezig gaat zijn.
Hi Joop, wat is het verschil tussen deze ETF en VWRL?
Geweldige post! Ik vroeg er al eerder over en voel me rijkelijk beloond. Zeer uitvoerig en goed onderbouwd. Voor iedereen wordt duidelijk dat er meer dan voldoende keuze is voor duurzame beleggingen. In een aantal genoemde fondsen beleg ik nu al tot tevredenheid, maar er is meer keuze zie ik nu. Wat ik ook graag had gezien, maar misschien een andere post waard is: een eerlijke banken keuze.
Verder lees en voel ik de spagaat om zo duurzaam mogelijk te willen leven maar ook het best mogelijke rendement te halen. In mijn ogen is dat niet te verenigen. De optie beleggen in “gewone indexfondsen” en vervolgens het rendement in zetten voor duurzame zelf gekozen doelen lijkt een verdedigbare optie, maar is vergelijkbaar met het CO2 compenseren van vliegen. In het geval van beleggen blijf je toch “niet duurzame bedrijven” steunen om zelf het hoogste rendement te halen. Kortom voor mij werkt dat moreel niet, maar goed om het te benoemen, iedereen moet daarin zijn eigen keuze maken. Ik ben tevreden met mijn eerlijke bank en beleggingen in duurzame ETF’s.
Respect Ton, das idd wel een punt van aandacht! beter dus toch wat groen!
Weer een zeer goed artikel. Ik sta onder de indruk dat je de nuance van het rapport van Hauke/John toevoegt en aangeeft dat normaal beleggen en dan een deel effectief weg te geven mogelijk de beste optie is om goed te doen. Mbt tot effectief goed doen zou ik aanraden om dat via GiveWell top charities (https://www.givewell.org/charities/top-charities) of Effective Altruism Funds (https://app.effectivealtruism.org/funds) te doen, dan behaal je ook nog eens het beste sociale rendement (mogelijke vele malen meer). Veel van deze (en binnenkort alle) hebben ook ANBI status, dus ook nog belasting effectief.
Bedankt, interessante links!
Beste Robert, als je niet meer werkt is er geen belastingvoordeel meer!
Bedankt voor dit artikel, heel interessant om over na te denken. Ik steun diverse doelen rechtstreeks, maar via duurzaam beleggen zou ook een optie kunnen zijn
Het is alleen lastig om vast te stellen welke bedrijven nu echt duurzaam zijn zonder teveel op details te focussen. Uiteraard is het makkelijk om te zeggen dat de tabaksindustrie niet duurzaam is, maar zijn kledingbedrijven die bijvoorbeeld meedoen aan kinderarbeid onder ‘goede omstandigheden’ dat dan wel?
Daarnaast zijn er bedrijven die worden betrokken bij schandalen en aan de hand hiervan verwijderd worden uit een bepaald duurzaam portfolio. Aannemelijk is dat de koers van het aandeel dan net is gedaald, en dan verkopen zou eigenlijk betekenen dat je geen kans meer hebt om het te zien herstellen in waarde. Aangezien het een indexfonds betreft zou de impact minimaal zijn, maar het is interessant om erover na te denken
Ik baal nu dat ik mijn masterthesis al heb geschreven, dit zou zeker een goed onderwerp zijn!
Ik heb ook deze via de Giro aangeschaft: https://thinketfs.nl/producten/Think-Sustainable-World-UCITS-ETF/13/overzicht
Dat fonds is in tegenstelling tot de fondsen die ik noem niet markt gewogen (maar gelijk gewogen) en volgt een relatief kleine index (niet de grote, bekende MSCI World of FTSE Developed Index).
De emerging markets zijn niet opgenomen in dit fonds, het is dus een ontwikkelde markten fonds. Ten opzichte van de ontwikkelde markten index van MSCI (de MSCI World Index) sluit het 85% van de bedrijven uit in aantal. Ten opzichte van de FTSE Developed Index sluit het 89% van de bedrijven uit in aantal. Het is dus extremer in uitsluiten dan alle fondsen die ik genoemd heb en heeft daarmee een relatief zeer beperkte spreiding.
Met veel interesse je blogpost gelezen. Hoewel duurzaam beleggen mij aanspreekt houd ik het vooralsnog bij VWRL. Wellicht in de toekomst..
Ik ben benieuwd naar welke specifieke fouten betreffende beleggen je in het verleden gemaakt hebt. Misschien een idee voor een toekomstige blogpost! Nogmaals bedankt voor de bovenstaande interessante post.
Typische beginnersfouten: denken winnende aandelen te kunnen kiezen en denken de markt te kunnen timen. Nu beperk ik me al jaren tot zo breed gespreid mogelijk tegen zo laag mogelijke kosten beleggen via indexfondsen. Dat geeft verreweg de meeste kans op succes. Zie mijn beleggingsstrategie
Bedankt voor de vele moeite die je in de post gestoken hebt.
Misschien een idee om in een van deze fondsen te investeren wanneer de P/E ratio (of een andere relevante financiële ratio) aantrekkelijker is dan die van VWRL. Ik weet dat je een schurfthekel hebt aan market timen (en deze vorm van waardebeleggen zou je kunnen zien als een vorm van market timen), maar heb je een dergelijke tactiek al eens overwogen?
Ik heb geen schurft aan market timen, maar heb door schade en schande geleerd dat het heel onverstandig is om te doen. Je loopt simpelweg een zeer grote kans slechter af te zijn met het timen van de markt dan door gewoon in te leggen en van je inleg verder af te blijven. “Time in the market beats market timing” is niet voor niets een veel gebruikt gezegde.
Ah, dit is fijn zeg! Ik worstel al langer met de ethische kant van beleggen. Ik ga eens grasduinen in jouw lijst (waarvan ik er nu nog in geen eentje beleg…). Vind overigens jouw suggestie om het dividend of de winst op aandelen duurzaam of aan donaties te besteden ook een mooie. Heb ook nog weleens gedacht aan wat aandelen Shell via de activistische aandeelhouder Follow This.