Beleggingsstrategie voor financiële onafhankelijkheid

249 reacties

1. Anoniem

   25 juli 2017

   Beantwoorden

   Ha mr Fob, ik heb twee vragen over jouw strategie;
   – waar kun je snel en makkelijk zien welk fonds het het ‘slechtst’ heeft gedaan de afgelopen maand? Ik vind dat nogal lastig te ontdekken, heb jij hier een truc voor.
   – voor 1 van jouw obligatiefondsen wordt wel extra kosten in rekening gebracht. Hoe ga jij hiermee om? Ik ga niet meer beleggen dan 1000 per maand. Als ik dan steeds een klein gedeelte van dit fonds koop, gaan er wel hele hoge kosten mee gemoeid.

   1. Mr FOB

      25 juli 2017

      -Ik heb hiervoor een excel file voor mezelf gemaakt. Daar voer ik de waarde in mijn portefeuille per fonds in en hoeveel ik te beleggen heb en dan zie ik automatisch op basis van mijn gewenste verdeling in welk fonds ik hoeveel moet beleggen.

      Update: zie Waar moet ik in beleggen?

      -Dan kun je bijvoorbeeld de belegging in dat fonds een aantal maanden opsparen en dan in 1 keer inleggen om de kosten te drukken.

2. Scrutinizer

   24 juli 2017

   Beantwoorden

   Uw strategie zou zeker mooie en min of meer stabiele resultaten opleveren op de lange termijn. Wie ze de afgelopen 70 jaar had gehanteerd, zou zich niet beklagen. Vermoedelijk zal ze het ook niet slecht doen na de op hande zijnde grote depressie. Maar ik deel de visie van kameraad Jim Rogers dat we staan aan de vooravond van een meltdown “nothing like which we have seen in our lifetmime”. (Nu is hij van 42 dus de crash van ’29 heeft ie niet meegemaakt, heh).

   Op dit eigenste moment zou ik dus eerder cash-equivalents aanhouden. Immers ik vrees dat zowel aandelen zwaar zullen onderuitgaan, alsook obligaties vanwege faillissement, zowel van bedrijven (financiele en andere) als van overheden. Maar saldi in rekening courant zijn gevaarlijk wanneer de banken omvallen. Zoals bekend zijn sinds Cyprus de regels veranderd en loop je als klant ht risico van een bail in. Theoretisch zouden je tegoeden gewaarborgd zijn tot 100k maar aangezien maar heel weinig mensen over zoveel beschikken zou dit betekenen dat z.g.a. niemand “bijdraagt” aan de bail in en die dus te weinig oplevert voor de redding. Rekener er dus maar op dat onder het motto “nood breekt wet” als puntje bij paaltje komt de grens tot aan e welke je saldo gewaarborgd is, verlaagd zal worden. He, was het vroeger niet 10k? Nou, dan halen ze dat mogelijk weer uit de kast (historisch precedent weet je wel), jammer van de “tussenliggende” 90k die je kwijt bent.

   Effecten in depot houdt de bank of broker slechts in bewaring en maken geen deel uit van de onder schuldeisers te verdelen boedel. Als equivalent voor het aanhouden van saldi in RC, zou je je geld dus in uiterst liquide kortlopend overheidspapier kunnen parkeren. Niet alleen loop je op 3 maands treasuries geen koersrisico t.g.v. stijgende lange termijnrente, maar tevens defaulten overheden in principe nooit op hun treasuries (er zijn mij geen uitzonderingen bekend) en de reden is dat zij midden in een crisis (waarbij ze hen langlopende schuld “herschikken”) nog wel behoefte hebben aan cash voor lopende zaken maar wie wil nu geld lenen aan een overheid die default? Juist, niemand, tenzij op heel korte termijn. Maar dan moeten ze vervolgens daarop niet gaan defaulten. Daarom maakt het een groot verschil of je een 10 jarige obligatie hebt met nog 3 maand restlooptijd, dan wel een obligatie die van meet af aan minder dan 12 maand was.

   Kortom: zelfs als de bank failleert, blijven je effecten buiten schot en treasuries zijn effecten (maar ze zijn zo liquide dat je ze praktisch gezien als cash kan beschouwen). I.t.t. bedrijfsobligaties en langjarige overheidsobligaties, wordt er in principe nooit op gedefault en a.g.v. de korte looptijd zal ook een rentestijging je amper parten spelen, toch zeker niet als je ze bijhoudt tot maturity en dat is nou eenmaal kort, dus ofwel raakt het je alzo in het geheel niet ofwel (als je toch tussentijds gedwongen zou zijn te verkopen) amper omdat de duration zo laag is.

   Verder geldt, zeker in de rentenierfase, dat lopende inkomsten belangrijk zijn maar de reele rente is momenteel niet hoog, en zelfs de nominale niet. Dus obligaties zijn dan een slechte belegging. Ze zijn slechts goed (desnoods decennia lang) als de rentes enorm hoog zijn (bv. t.g.v. voorheen forse inflatie) en je verwacht dat die gaat dalen. Sinds rentes in westerse landen rond 1980 piekten om en bij de 15% (toen overigens amper enkele procenten hoger dan de inflatie), volgde een langzame lange weg naar beneden en konden obligatiebeleggers mooie rendementen behalen op hun portefeuille. (Maar in wezen geldt hetzelfde voor aandelenbezitters aangezien de dalende rente de disconteringsvoet van toekomstig verwachte winsten deed dalen waardoor de netto contante waarde toenam in alle theoretische waarderingsmodellen en beleggers derhalve bereid waren hogere k/w multiples neer te tellen).
   De afgelopen decennia waren dus mooi maar nu de rente op een historisch dieptepunt is aanbeland, is er geen ruimte meer voor nog eens 10% daling de volgende jaren. Kortom: de coupon is het hoogst haalbare voor een buy and hold belegger en de hoogte daarvan is momenteel wel om te huilen. Rentestijgingen doen koersen van bestaande obligaties dalen (en hoe langer hun restlooptijd, hoe harder) dus die bieden geen soelaas. Het enige wat je kan doen is kort beleggen en dus amper betroffen zijn wanneer de rente stijgt en de rit (nog maar) kort verder uitzitten tot maturity (bv. op 2 jaars obligaties) en dan aan nieuwe, guntigere, marktkondities bijkopen, maar nog steeds kort papier tot je denkt dat de rentepiek weer bereikt is, want wie al te greteig heel zijn kapitaal in 10 jaarspapier stopt wanneer de rente eindelijk weer 6% is, zal zich de haren uit de kop trekken wanneer die 2 jaar later naar 12% gestegen is en je met een duration van ruim 7, je aankijkt tegen zo’n 30% koersverlies. Nu zou je je schouders er kunnen voor ophalen als je op het standpunt staat dat je de obligaties bijhoudt tot afloopdatum, immers dan “lopen ze weer vol” en dus komt ex post je rendement overeen met de coupon die je ex ante als maatstaf voor totaal rendement aanzag. Kortom: eind goed, al goed – toch?
   Niet helemaal als je beseft dat de rente niet zomaar stijgt naar 12%, 15% of meer. Naar alle waarschijnlijkheid is dat omwille van de hoge inflatie. Dus als jij je rendement op 7% had vastgeklikt en vervolgens komt er 9% inflatie (die de aanleiding is voor de rentestijging tot 12%), dan kan je wel gewoon “de rit uitzitten” maar als je pas 8 jaar later je hoofdsom terugkrijgt is die qua koopkracht amper de helft waard. In wezen zou volledige herbelegging van je coupon zelfs nog niet volstaan hebben om de inflatie te neutraliseren. Kortom je op het eerste zicht riante coupon van 7% is in werkelijkheid een negatief rendement van 2% (vóór kosten en belasting).

   Er bestaan inflation linked securities (bv. zg. TIPS – treasury inflation rotected securities) maar enerzijds zijn hun reele rendementen erg laag en anderzijds zijn ze niet zo wijdverbreid en dus niet zo liquide (buiten de VS) en in landen waar ze wel een substantieel deel van de markt vormen hebben overheden een incentive om via allerhande manipulaties de officiele inflatiecijfers laag te doen lijken. Omdat het hen anders teveel kost. Leuk dus dat men zoals 2 jaar geleden in Argentinie beweert dat de inflatie maar 15% is als het in werkelijkheid 25% (en men zelfs wetten uitvaardigde om journalisten of bloggers te veroordelen als ze het officiele cijfer in twijfel trokken).

   Maar als alles duurder wordt, zowel inkoopprijzen als verkoopprijzen, dan stijgen ook de nominale winsten van bedrijven en daarmee hun dividenden. Die kunnen dan meegroeien met de -echte- prijsevolutie. Aandelen van bedrijven met een mooi dividendrendement zijn daarmee mogelijk een aantrekkelijke belegging voor de rentenier, omdat zij als het goed is hun dividend -zonder politiek agenda- gewoon mee kunnen optrekken met de evolutie van hun nominale winsten. Na coorectie voor inflatie heb je dan weliswaar niet zo’n enorme vooruitgang geboekt, maar mogelijk ook geen of amper achteruitgang.

   Wel is het belangrijk je huiswerk te maken en het kaf van het koren te scheiden. Immers a) zelfs los van het inflatieverhaal is de kwaliteit van elk schijnbaar hoog dividendrendement niet hetzelfde (daarover later misschien ooit meer) maar … b) inflatie betekent niet dat alle prijzen exact evenveel stijgen. Het zou leuk zijn als in de gehele economie gold dat alles met exact x% duurder werd, nou dan neemt c.p. je winst ook met datzelfde percentage toe. Mooi zo. Maar zo werkt het niet. X% inflatie, bv. 9% is een gemiddelde, maar als een bedrijf zijn grondstoffen met bv. 20% ziet stijgen en anderzijds zelf over onvoldoende pricing power beschikt in zijn afzetmarkt en zijn prijzen amper 5% weet te verhogen, dan hakt dat (mogelijk zéér) fors in zijn marge en zou zijn winst dus inzakken en mogelijk zelfs in verlies omslaan, wat meteen een bom legt onder het dividend.
   Kortom: blindweg een mandje aandelen kopen met een bovengemiddeld dividenrendement volstaat niet. Was het maar zo simpel. In werkelijkheid zal je goed je huiswerk moeten maken om het kaf van het koren te scheiden.

   (Overigens tussendoor een cynische levensles: hierdoor zal je als rentenier dus weliswaar bevrijd zijn van je werkgever maar je tijd zal voortaan opgaan aan het zorgvuldig beheren van je vermogen want als banken er iets van kenden dan hadden ze -zoals ondergetekende- de crisis van 2008 jaren van tevoren zien aankomen en zich er tegen gewapend en … had ze zich dus nooit voorgedaan. De incomptentie van zowel ABNAMRO, Fortis, ING, Rabo maar ook Van Lanschot, Robeco etc. staat sinds 2008 wel vast. Nou goed: het is leuker om je bezig te houden met je eigen centen en dat te doen zonder 9-5 schema en desnoods vanuit je luie stoel op het strand van Punta del Este, dan je baas op je kop te laten xxxxxxxx op kantoor in ergens in de Randstad). .

   LBNL er bestaan ook bedrijven actief in de aanschaf en exploitatie van vastgoed (zg. REITS). Je kan ze als aparte categorie beschouwen en via hen een gespreide en deels geleveragde exposure hebben op vastgoed, vaak met aantrekkelijk en door de jaren stijgend dividend, zonder jezelf met het dagelijks beheer te moeten bezig houden (en rechtzaken te voeren tegen een huurder die plots weigert te betalen etc.). Zonder hier op dit moment in te veel detail te treden zij evenwel opgemerkt dat er ook enkele belangrijke veschillen zijn t.o.v. een rechtstreekse belegging in vastgoed. De eerste is dat de aandelen van de REIT kunnen crashen als het management de boel slecht beheert en winsten dalen etc. Dus het is mogelijk om zonder crash op de vastgoedmarkt met een REIT toch een fors verlies te incasseren. Gelukkig kan je dit bedrijfspecifieke risico wegdiversifieren door je geld te spreiden over meerdere REITS en juist omdat direct vastgoed nogal duur is, is dit relevant. Zelfs een enkel studiootje dat je ter verhuur zou willen aanschaffen, zou makkelijk minstens 100k kosten, Nou, voor dat bedrag kan je ook 10 REITS kopen (voor elk 10k) en wel wereldwijd gespreid. Maar een belangrijker voordeel is de liquiditeit. Een REIT kan je in principe a la seconde verkopen en aan relatief lage transactiekosten terwijl er met een fysiek object toch al makkelijk enkele maanden in beslag neemt (en in een crisis staan objecten soms meerdere jaren te koop), om van de transactiekosten nog maar te zwijgen.
   Een ander voordeel is dat men fracties kan verkopen. Als je een flat met 2 slaapkamers als belegging kocht voor zeg 150k en je hebt plots onvoorzien 25k nodig voor iets, wat ga je dan doen: 1 slaapkamer + badkamer verkopen? Of de keuken + het toilet? Heb je hetzelfde bedrag in REITS echter, dan kan je besluiten 1/6 te verkopen en de overige 120k blijven verder belegd.

   Voor alle duidelijkheid: ofschoon -zorgvuldig geselecteerde- REITS aantrekkelijk kunnen zijn, zie ik hen slechts als een (belangrijke) categorie binnen een breder gespreide portefeuille met hoog dividend aandelen en zou ik dus nooit aanraden dat iemand voor 100% van zijn geld voor REITS gaat.

   1. Mr FOB

      25 juli 2017

      Bedankt voor je reacties op deze en andere posts de afgelopen dagen en leuk dat je zo actief bent met de materie. Zou je je reacties in het vervolg aub wel kort en bondig willen houden zodat de gebruiksvriendelijkheid van de site gewaarborgd blijft?

3. Kris

   11 juli 2017

   Beantwoorden

   Wat een top blog! Echt zeer informatief en inspirerend om het te volgen. Mede door de blog ben ik ook begonnen met het opzetten van een ETF-Portefeuille. Gezien mijn leeftijd en daardoor nog een grote beleggingshorizon heb ik ervoor gekozen om op dit moment 100% in de VTI en VXUS te beleggen.

   Nu heb ik op mijn rekening bij de aankoop van VXUS (via degiro) totaal 2 euro transactiekosten staan opgebouwd uit 4x €0,50. Is het zo dat alleen je eerste transactie per maand gratis is? Want als ik dit naar de prijs van VXUS omzet is dit toch zo’n 1% transactiekosten. Waarschijnlijk doe ik iets niet goed, maar ik ben benieuwd of jij hier verstand van hebt.

   1. Mr FOB

      11 juli 2017

      Bedankt en leuk dat je er wat aan hebt!

      Je mag wel vaker dan 1x per maand aankopen, maar moet dan een minimale aankoopsom hebben. Zie de pdf tracker kernselectie voor de precieze voorwaarden.

4. Prime

   6 juli 2017

   Beantwoorden

   Bedankt voor de nuttige informatie!

   Zelf ben ik recent begonnen met inleggen (voornamelijk de strategie op deze pagina volgend). Kun je misschien toch iets gedetailleerder aangeven hoe je het inleggen zelf precies doet? Hier loop ik nu namelijk wat tegen de praktijk aan.

   Eerst dacht ik gewoon mijn maandelijkse inleg over te maken naar degiro en vanuit de beschikbare cash op basis van de verdeling fondsen aan te schaffen. Echter, dit resulteert volgens mij niet in gewenste uitkomst. IEGA staat bijvoorbeeld nu op 122 euro. Ik wil 25% obligaties hebben, wat betekent dat mijn aanschaf van dit fonds maar 6.25% van de inleg moet zijn.
   Bij maandelijkse inleg onder 1000 euro (=62,5 euro IEGA) kom je hier dan nooit aan en zou ik IEGA niet kopen.

   Nu denk ik dat misschien het beste is om voor elk fonds individueel bij te houden hoeveel inleg er in totaal naartoe is gegaan en op basis daarvan kopen zodra er in die ‘individuele cash reserves’ voldoende beschikbaar is om 1 of meer van de individuele ETF te kopen
   Ik zie alleen een beetje op tegen de administratie die dit met zich meebrengt , ook omdat VTI in dollars wordt geprijsd (het zou mee kunnen vallen, ik weet het niet zeker).

   1. Mr FOB

      6 juli 2017

      DeGiro laat zien hoe groot je posities in euro’s zijn, ook van je dollarfondsen. Ik heb een excelsheet voor mezelf gemaakt waar ik dat in invoer en ook hoeveel ik te beleggen heb. Die sheet laat vervolgens automatisch zien hoeveel ik in welk fonds in moet leggen op basis van de gewenste verdeling. Dat kost nauwelijks tijd. Kun je zoiets maken voor jezelf?

      Omdat mijn portefeuille ondertussen behoorlijk groot is hoef ik meestal maar 1 fonds per maand bij te kopen. Bij een kleinere portefeulle is dat wat schipperen met de aankoop van meerdere fondsen van maand tot maand om zo dicht mogelijk bij je gewenste verdeling uit te komen. Dat wordt in de loop van de tijd eenvoudiger.

   2. Prime

      7 juli 2017

      Bedankt voor de uitleg. Ik begreep van je post over herbalanceren inderdaad ook dat bij de manier die je uitlegt de verdeling van inleg voor een groot deel afhankelijk is van de (mutaties in) de portefeuille in de afgelopen maand. Ik snap dat het probleem van inleggen dan steeds kleiner wordt naar verloop van tijd.

      Deze manier is fundamenteel net wat anders dan wat ik me zelf eerst voorstelde. Ik dacht zelf om volledig onafhankelijk van de portefeuille en puur op basis van verdeling van euro’s elke maand in te leggen. Bijvoorbeeld elke maand 200 euro toewijzen aan VTI, 200 aan VXUS etc. Zo heb ik het in ieder geval al een tijdje proberen toe te passen (waaruit dus ook mijn probleem ontstond). Dit zal ook wel voor wat verschil in risico zorgen en het heeft in ieder geval periodiek herbalanceren nodig.

      Het zal in de praktijk misschien een nuanceverschil zijn maar zorgt in de uitvoering wel even voor een wat andere toepassing. Ik had ondertussen toch al een excel geknutseld op basis van de manier die ik beschreef waarin iedere ETF zijn eigen ‘saldo’ heeft waaruit kan worden gekocht. Ik ben er nog niet helemaal zeker van, maar ik denk dat ik deze aanhoud en vervolgens jaarlijks herbalanceer.

5. Jan Sipke van der Veen

   24 juni 2017

   Beantwoorden

   Hoe bepaal je hoeveel ‘stukjes’ ETF je aanschaft? Je kunt bij ETFs (in elk geval bij De Giro, weet niet of dat bij andere brokers ook geldt) niet kiezen voor het aanschaffen op basis van prijs, alleen op basis van aantal. Stel dat je een 50/50 verdeling hanteert tussen twee verschillende ETFs, en de ene kost 100 euro en de andere 150. Als je dan 1000 euro wilt investeren, dan kun je niet een nette 50/50 maken. Schaf je dan de ene maand in een scheve verhouding aan en compenseer je daar de volgende maand voor? Gebruik je daar een tooltje voor of doe je dat handmatig?

   1. Mr FOB

      25 juni 2017

      Bij mijn weten kun je bij brokers en banken ETF’s (en overige typen effecten) alleen op basis van aantal aanschaffen. Meestal hoef ik alleen de ETF aan te schaffen die het slechtst gepresteerd heeft omdat ik ondertussen een grote portefeuille heb. Anders zou ik gewoon de maand erna compenseren. Ik reken met excel het aantal uit.

6. Ethan

   23 juni 2017

   Beantwoorden

   Ik ben je blog aan lezen, erg leuk! Ik vroeg me af waarom je hebt gekozen voor indexbeleggen en niet voor dividendaandelen? Dat laatste schijnt juist erg populair te zijn onder de mensen die financieel onafhankelijk willen zijn.

   1. Mr FOB

      23 juni 2017

      Wanneer je je beperkt tot dividendaandelen heb je minder goede spreiding dan wanneer je dat niet doet. Ook raak je door dividendbelasting een deel van je rendement kwijt. Het argument van cash flow vanuit dividend dat je ook wel eens hoort snap ik niet. Je aandelen zijn ex-dividend evenveel minder waard als je aan dividend uitgekeerd krijgt, dus dan kun je net zo goed wat van je aandelen verkopen om zelf cash vrij te maken.
      Ik zie dus geen enkel voordeel van focus op dividend aandelen maar wel nadelen

7. xavhere

   18 juni 2017

   Beantwoorden

   En nog een complimentje: je huishoudboekje is ook super! Ik heb jouw template overgenomen en uitgebreid naar eigen behoeften natuurlijk, vooral de totalen tab 🙂 Erg fijn om zo veel overzicht te hebben. Bedankt!

8. xavhere

   18 juni 2017

   Beantwoorden

   Beste Mr. Fob, Allereerst mijn complimenten voor deze geweldige blog! Wij hebben de wereld van financiele onafhankelijkheid nog maar net ontdekt, maar merken dat we eigenlijk al jaren zelf ook die kant op waren aan het werken. Nu dus met meer focus, ook dankzij jouw blog. Super, blijf schrijven, dan blijven wij volgen!
   Ik wel een vraag. Ik ben nu zelf ook aan het rekenen en plannen en ik lees dat jij ervoor kiest om ook voor je pensioen te beleggen. Ik vraag me af waarom je dat doet, je bent namelijk in loondienst en zelfs al was je niet in loondienst, waarom doe je dat? Ik redeneer zelf eenvoudig: ik wil ruim voor mijn 67e al stoppen en een pot geld hebben waar ik in de eerste plaats meerdere jaren volledig van kan leven (ik ben bereid om dan in te teren op mijn vermogen) en in de tweede plaats een aanvullend inkomen uit kan onttrekken na de pensioen leeftijd. Dat is dan dus volledig rentenieren. Dan kom ik dus ook tot de conclusie dat ik zeker NIET wil pensioensparen. Want die pensioenbelegging geeft mij geen totale vrijheid: daar heb ik voor mijn pensioen helemaal niks aan en die centen tellen ook niet mee in de opbouw die ik nodig heb om eerder te kunnen rentenieren. Alle geld wat in een pensioenpot zit, zit wettelijk vast tot mijn pensioen en ik kan dus nooit eerder van dat rendement gaan leven. Ik vind het dus logisch om alles wat je overhoudt in te zetten in de pot waarvan je wilt rentenieren voor je 67e, dan kan ik daar voldoende geld uit onttrekken zonder al te zwaar in te teren op mijn hogere vermogen (wat dan harder groeit in netto euro’s) en heb ik na 67 ook nog vermogen over om AOW aan te vullen op mijn pensioen leeftijd (dat zal een lager bedrag zijn). Dit kan je dus allemaal netjes in excel zetten, en zo kom ik dus tot mijn target vermogen en target prepensioen leeftijd (met als speelvariabelen het avg. rendement, mijn maandelijkse uitkering in de rentenierfase en vermogensrendementheffing). Dit is een heel andere benadering dan simpelweg 25x mijn jaarlijkse besteding als doelbedrag, en hierdoor concludeer ik dat er geen enkele extra cent meer naar het pensioen moet gaan en weet ik hoeveel ik ruwweg nodig heb.

   Dus hoe reken jij met je vermogen naar je pensioen leeftijd toe? Ga je interen tot het op is en komt dan de pensioenuitkering binnen of ben je vermogen aan het opbouwen voor de eeuwigheid en waarom zou je dan uberhaupt nog pensioensparen?
   Ik ben gewoon lekker nieuwsgierig 🙂

   1. Mr FOB

      19 juni 2017

      Bedankt voor je complimenten, leuk dat je er wat aan hebt.
      Ik zie die pensioenbeleggingen als een veiligheidsmarge. Alle sommen werken met een verondersteld rendement, dat niet zeker is. En zo is het ook maar de vraag wat er van AOW en gewoon pensioen over is zodra ik het nodig heb.
      Ik wil zeker niet verplicht aan de bak moeten boven mijn 70e. Vandaar de pensioenbeleggingen

9. Siem

   11 juni 2017

   Beantwoorden

   Dank voor je snelle inhoudelijke reactie!

10. Siem

    11 juni 2017

    Beantwoorden

    Mr FOB, ik heb recent je blog ontdekt en ben me vervolgens gaan verdiepen door diverse artikelen te lezen. Op dit moment ben ik me aan het oriënteren op mijn beleggingsstrategie. Daarbij heb ik een vraag. Mijn voorkeur gaat naar eenzelfde constructie zoals hierboven beschreven alleen vroeg ik me af wat je mij qua start kunt adviseren. Eerst streven naar een gewenst bedrag als cash reserve (bijv. die € 10.000) om vervolgens wanneer dit bereikt is het overige te gaan beleggen. Of vanaf de start zowel te sparen voor de cash reserve en tegelijkertijd ook te beleggen?

    1. Mr FOB

       11 juni 2017

       Ik zou zorgen dat je eerst een cash reserve hebt om tegenslagen op te kunnen vangen zonder je beleggingen direct aan te hoeven spreken. Dit laatste kan in het geval van een plotselinge koersdaling namelijk vervelend zijn. Zodra ik vervolgens een paar maanden vooruit zou kunnen met mijn reserve zou ik beginnen met pensioenbeleggen en dan met gewoon beleggen.

11. Frans

    4 juni 2017

    Beantwoorden

    Mr. Fob, ik heb dezelfde aandelen portfolio als jou. VTI, VXUS. Alleen heb ik als obligatie BND, Vanguard total bond. Deze wordt vaak aanbevolen. Wat vind jij van BND?

    1. Mr FOB

       4 juni 2017

       BND is in dollars. Ik heb mijn obligaties in euro beleggingen. Zie mijn post over valutarisico waarom ik mijn obligaties in euro’s belegd heb.

12. Baydir

    30 mei 2017

    Beantwoorden

    Ik zoek me rot naar een goed overzicht wat de fondsen inhouden. Bijvoorbeeld, VTI heeft 3552 bedrijven onder zich (wat ik op de site van Vanguard al niet kan vinden, wellicht kijk ik er overheen), dan zou ik de details van welke bedrijven ongeveer ook willen weten en hoe ze het gemiddeld gedaan hebben de afgelopen jaren (waarbij het laatste gewoon te zien is op de Market). En zo zou ik dit van al deze ETF’s willen weten, hoeveel bedrijven er onder hangen en welke. Alleen dit zijn er nogal wat, dien ik dan elke site van elke ETF waar ik interesse in heb door te speuren om inhoudelijke info te achterhalen, en dit gaan vergelijken? Dat is nogal een klus!

    Hoe heb jij dit gedaan?
    Pas met deze info kan je lijkt me daadwerkelijk een goede keus maken en voor jezelf een wenselijke portefeuille creëren. Precies zoals jij voor jou tot de conclusie bent gekomen dat je in vooral deze 4 ETF’s wilt beleggen.

    1. Mr FOB

       30 mei 2017

       Alle fondsen in VTI kun hier je inzien via Vanguard zelf

13. CM

    30 mei 2017

    Beantwoorden

    Dank je wel voor je snelle antwoord!

14. CM

    30 mei 2017

    Beantwoorden

    Hoi Mr FOB,

    Allereerst complimenten voor je blog!!

    Wij hebben een vergelijkbaar investeringssysteem. Al houden we iets meer cash aan ivm het vervangen van de auto e.d.

    Een vraagje:
    Wat doe je als je een financiële meevaller hebt? Gaat het direct naar de beleggingsrekening, of verhoog je je noodfonds nog? Of gebruik je de meevaller om je maandelijkse beleggingen te verhogen?

    Wij hebben binnenkort een vrijvallend deposito en twijfelen nog wat we ermee gaan doen. Misschien nog wachten op een beursdaling…

    CM

    1. Mr FOB

       30 mei 2017

       Bedankt!

       Ik doe niet aan market timing, zie mijn post over indexfondsen met de uitleg waarom.

       Ik heb een vaste cash reserve. Wanneer ik die aangesproken heb vul ik die als eerste weer aan. Als die vol zit, dan de pensioenbeleggingen bij Brand New Day. Als die vol zitten, dan de gewone beleggingen bij DeGiro.

15. Baydir

    30 mei 2017

    Beantwoorden

    Ah, helder! Dan is het inderdaad een beter plan om VTI te pakken, dank je voor je snelle antwoord!

16. Baydir

    29 mei 2017

    Beantwoorden

    Hai Mr. FOB, korte vraag. Ik lees hier en daar over de S&P 500, en dat het verstandig zou zijn daar veel mee te doen. Ik kom er alleen niet helemaal uit waarom dit verstandig zou zijn. Heb jij hier toevallig kennis van? En heb je ook weleens overwogen om hierin te beleggen? Zo ja, waarom heb je dit niet gedaan? Alvast bedankt!

    1. Mr FOB

       29 mei 2017

       Door in VTI te beleggen heb je onder andere de S&P500, maar beperk je je niet tot de 500 grootste Amerikaanse bedrijven. Je belegt dan in 3552 Amerikaanse bedrijven. Je neemt dan ook de wat kleinere bedrijven mee en hebt dus betere spreiding

17. Daan

    25 mei 2017

    Beantwoorden

    Je hebt inderdaad gelijk wat betreft die spreiding en looptijd. Goed punt.

    Er valt me nu wel iets anders op:

    Meer dan 50% van de obligaties van deze etfs hebben een BBB rating. Ze zijn dus niet helemaal betrouwbaar en zouden wellicht kunnen defaulten tijdens een beurscrisis, waar obligaties nou juist tegen bedoelt zijn.

    Ik ben door de lijst aan het heen gaan en vond nu ICOV (“iShares € Covered Bond UCITS ETF”) en EXHC (iShares eb.rexx® Government Germany 2.5-5.5yr UCITS ETF (DE)). Deze hebben wel 99%+ AAA ratings en ook lage kosten. Wat denk je, zouden deze dan een veiligere keus zijn? Bijvoorbaat dank voor je reactie.

    1. Mr FOB

       26 mei 2017

       IEGA en IEAC investeren beide uitsluitend in investment grade obligaties. Dat zijn obligaties waar institutionele beleggers in mogen investeren en die minimaal BBB- rating hebben. Die worden dus bijvoorbeeld door pensioenfondsen als veilig beschouwd.

       Investment grade hanteer ik ook als selectiecriterium voor de veiligheid van de obligatie. Nog veiliger obligaties hebben meestal lager rendement. Investment grade vind ik een acceptabele veiligheid met een optimaal rendement combineren.

18. Bozo

    24 mei 2017

    Beantwoorden

    Helemaal duidelijk! Bedankt!

19. Synn

    23 mei 2017

    Beantwoorden

    Bedankt voor de snelle reactie!

20. Synn

    23 mei 2017

    Beantwoorden

    Lijkt mij een mooie strategie en ik ben aan het overwegen om vrijwel dezelfde strategie toe te passen. Ik twijfel wel over de manier van inleggen. Stel je hebt bijvoorbeeld al 5000 euro om mee te investeren. Is het aan te raden om dit direct volledig in te leggen, of is het beter om dit te spreiden en over bijvoorbeeld een jaar in te leggen? Zeker nu de koersen allemaal op een hoogtepunt zijn.

    Los van bovenstaande keuze zou ik daarnaast wel ook periodiek willen blijven inleggen.

    1. Mr FOB

       23 mei 2017

       Op de lange termijn maakt het waarschijnlijk niet zoveel uit. Maar je zou kunnen overwegen het in een paar stappen in te leggen om iets minder risico te lopen. Periodiek blijven inleggen maakt met name het verschil en levert op termijn veel op.

21. Daan

    23 mei 2017

    Beantwoorden

    Hm dat van die spreiding is wel een goed punt, daar had ik nog niet op gelet. Ik vraag me wel af of die spreiding echt relevant is in dit specifieke geval, aangezien we er toch wel van uit moeten gaan dat europese landen hun schulden zullen afbetalen.

    Wat betreft Corporate is het verschil overigens “slechts” een factor 2: IEAC heeft 2058 en SE15 984. De kosten zijn verder hetzelfde. Die is qua spreiding dan misschien interessanter voor je.

    Als je uitgaat van een “efficiente markt theorie” dan zou dat van die lage rentestanden overigens niet uit moeten maken: Het extra risico zit al in de prijs van lange termijn obligaties verwerkt. Maarja, ik denk dat als je bereid bent extra risico te nemen, je net zo goed meer aandelen kunt nemen. Vooral omdat op dit moment obligaties voor zover ik begrijp niet veel diversicatie bieden.

    1. Mr FOB

       23 mei 2017

       Ik vind 10 of 322 obligaties toch wel relevant verschil in spreiding. Je zit met 10 maar in een paar landen. Wat nou als zo’n land gedonder geeft…

       IEAC of SE15: gemiddelde looptijd van 3 of 5 jaar vind ik niet zo spannend verschil. Is allebei relatief kort.

       Aandelen hebben heel ander risicoprofiel en beweeglijkheid dan obligaties. Om de beweeglijkheid van mijn portefeuille te dempen heb ik juist obligaties.

22. Daan

    23 mei 2017

    Beantwoorden

    Wat denk je er van om zoiets als iShares € Govt Bond 3-5yr UCITS ETF (IBGX) te nemen? Of zelfs eentje met kortere looptijden.

    Met kortere looptijden heb je minder verlies bij rentestijgingen. Kijk hier bijvoorbeeld maar eens naar: https://investor.vanguard.com/insights/bond-fund-basics-duration

    Uiteraard is het zo dat ze ook minder opleveren, maar als je meer risico+opbrengst wil kun je natuurlijk altijd meer aandelen nemen.

    Of denk je dat lange termijn obligaties betere deversication oid bieden? Handige website trouwens. 🙂

    1. Mr FOB

       23 mei 2017

       IBGX heeft maar 10 obligaties in het fonds, beroerde spreiding dus. IEGA heeft er 322.

       Op zich is er iets te zeggen voor kortere looptijden gezien de lage rentestanden.

       Maar ik hou het graag simpel en zit er voor de lange termijn in, vandaar de staatsleningen en de bedrijfsobligaties uit de Core serie van iShares voor mijn obligaties. Lage kosten met maximale spreiding in euro obligaties

23. Bozo

    5 mei 2017

    Beantwoorden

    Mr FOB,

    Even een vraagje. Zelf zit ik te denken aan een vergelijkbaar portefeuille als dat van jou. Hoe zit het met de belasting over deze fondsen? Moet je eventuele dividendbelasting in de VS zelf terugvragen als je in dezelfde ETFs als jij investeert? Kan hier wel e.e.a. over vinden, maar weinig specifiek voor de Nederlandse belastingdienst.

    1. Mr FOB

       5 mei 2017

       DeGiro geeft je automatisch een W8-BEN formulier. Dat vul je in en dan regelen zij dat je het meerdere boven 15% Nederlands dividendbelastingtarief niet hoeft af te dragen. De 15% die ze wel moeten inhouden kun je vervolgens gewoon in je belastingaangifte aftrekken als je box 3 belasting verschuldigd bent. Op dezelfde manier als met Nederlandse fondsen waar je dividend van krijgt.

24. Mr FOB

    2 mei 2017

    Beantwoorden

    Bedankt, interessant!

    Zoals ERN beschrijft zorgen obligaties, net als cash overigens, voor risico verlaging, ondanks dat obligaties op dit moment door de lage rentestanden minder voor diversificatie zorgen dan voorheen. Maar ze geven nog steeds meer diversificatie dan cash.

    Obligaties hou ik met name aan om hun risicoverlagende eigenschappen. Ik hou ze aan om de beweeglijkheid van mijn portefeullie te verminderen, zodat ik niet in paniek raak tijdens een beurscrach. Maar daarvoor zou je ook cash aan kunnen houden.

25. Team CF

    2 mei 2017

    Beantwoorden

    Hey Mr FOB. Hier een heel erg interessant en gedetailleerd stukje waarom je misschien je portfolio balans wat zou moeten opschuiven naar minder obligaties. https://earlyretirementnow.com/2017/04/26/have-bonds-lost-their-diversification-potential/
    Dr ERN gaat hier nog een stukje verder met het modeleren van de safe withdrawal rate voor de langere termijn (verder dan Pfau ooit gedaan heeft) met interessante conclusies. Dacht dat je dit wel kon waarderen.

26. Fietsbel

    22 april 2017

    Beantwoorden

    Hoe ben je tot de keuze voor 50/50 VXUS en VTI gekomen? Is VT (Total World Stock) niet verstandiger omdat die de VS weegt naar marktkapitalisatie? De VS zou immers hetzelfde kunnen overkomen als Japan enkele decennia geleden.

    Ik heb ook een vraag n.a.v. jouw keuze voor obligatie ETF’s. Deze worden namelijk afgeraden door o.a. William Bernstein, zie http://whitecoatinvestor.com/why-you-should-avoid-bond-etfs/. Hij zegt dat vanwege de beperkte liquiditeit die door obligaties kan worden aangenomen in tijden van crisis, de bid-ask spread van een ETF groot zal zijn (meerdere procenten), wat inefficient is voor een (ver)koper. Zou je hier bij herbalanceren of kopen in zware tijden niet last van kunnen krijgen? Dat zou met name betrekking hebben op IEAC, omdat overheidsobligaties minder last van liquiditeitsproblemen zouden hebben.

    Ik moet er gelijk bij zeggen dat ik zelf nog geen geschikte zuivere index obligatiefonds heb gevonden in Nederland met acceptable kosten, maar ik ben dus een beetje huiverig om obligatie ETF’s te gebruiken als alternatief. Ben benieuwd naar jouw mening hierover!

    1. Mr FOB

       22 april 2017

       50/50 VXUS met VTI geeft zelfde wereldwijde dekking naar marktkapitalisatie als VT. Maar tegen lagere kosten, zie punt 5 in de post Indexfondsen, waar moet je op letten

       Bij losse bedrijfsobligaties loop je veel meer risico op liquiditeitsproblemen in tijden van crisis dan bij een breed gespreide ETF. IEAC spreidt over 2045 bedrijven.

       Ik heb de obligaties tientallen jaren in portefeuille voordat ik verkoop. Ik wil obligaties in portefeuille hebben om het risico dat ik tijdens een beurscrisis aandelenfondsen ga verkopen tijdens de daling wil uitsluiten. Ik heb in 2008 gemerkt dat ik een behoorlijk deel van mijn portefeuille in obligaties moet hebben om dit risico af te dekken.

       Doordat ik obligaties tientallen jaren in portefeuille heb is een spread risico dat zich mogelijk even voordoet in die lange periode en waarbij ik bij aan- of verkoop mogelijk een paar procent extra kosten heb, voor mij niet zo boeiend.

       Voor mij is het veel belangrijker dat ik efficiënte, lage kosten obligatie ETF’s heb om gedurende die tientallen jaren optimaal rendement te hebben. Bedrijfsobligaties zijn daarbij meestal rendabeler dan overheidsobligaties.

       Daarom hou ik de verdeling zoals beschreven aan.

27. Frank

    20 november 2016

    Beantwoorden

    Ik zelf beleg ook bij de Giro maar dat koste me toch veel tijd en relatief toch nog hoge transactie kosten in vergelijking wat het opbrengt.Ik ben nu geswitch naar vermogingsbeheerder Pritle; nederlands financieel tech bedrijf wat focust op lage kosten (totaal +/-0,75%) en indexfondsen dat valt onder AFM toezicht. Toegankelijk vanaf €10. Dagelijks opvraagbaar en real time overzicht van de huidige waarde. Optimaal gespreid beleggen in fondsen met automatische risicoafbouw naarmate je doel nadert. De moeite waard om naar te kijken. Ik heb zelfs al rendement gemaakt dit jaar terwijl ik er niet meer naar om hoef te kijken:-).

    1. Mr FOB

       21 november 2016

       Bedankt voor je tip. Voor mij echter niet interessant vanwege de relatief hoge kosten. 3 van de 4 fondsen waar ik in zit hebben daarnaast geen transactiekosten en de 4e heeft nauwelijks transactiekosten.
       En ik herken de moeite die DeGiro je kostte niet. In tegendeel, online zo een account geopend en met een paar klikken portefeuille opgebouwd.
       Ook veel succes!

28. Boebes

    5 november 2016

    Beantwoorden

    Degelijke strategie. Stel wel wat vraagtekens bij de keuze voor obligaties nu de rente historisch laag staat. Obligatie waarde daalt namelijk rechtevenredig bij een rentestijging… Heb je dit meegenomen in je overweging verhouding obligatie / aandelen = leeftijd?

    1. Mr FOB

       7 november 2016

       Bedankt. Heb huidige renteniveau niet meegenomen in mijn weging voor obligaties. Je zou daardoor wat kunnen overwegen richting aandelen. Maar ik hou het graag simpel en zit er in voor de lange termijn, dus maak me niet druk over rentestand

29. ambertree

    23 september 2016

    Beantwoorden

    Mr. FOB,
    De strategy die we hebben is dezelfde, enkel zijn de namen anders obv het verschil in land.
    Zelf beleg ik niet in obligaties omdat ik er enerzijds heb via mijn fondsen en anderzijds een soort van obligaties-like product heb.

30. Team CF

    22 september 2016

    Beantwoorden

    “Vooralsnog geen verhuur van vastgoed voor mij. Lijkt me lastig om zo een beter rendement dan met beleggen te halen.” je zal je verbazen dat dit toch niet zo moeilijk is als je denkt. Dit is niet om te zeggen dat je wel in vastgoed moet investeren, dit blijft natuurlijk persoonlijk, maar je kan zeker een zelfde soort rendement halen. Het grote voordeel van vastgoed is echter cashflow, wat voor iemand die financieel onafhankelijk wil worden een erg belangrijk punt is (zeker als je er vroeg uit wilt stappen). Verder is de stijging van de waarde van je pand en jaarlijkse stijging van de huur een drie dubbel voordeel. Met als klap op de vuurpijl een lagere belasting bijtelling voor verhuurd vastgoed (je gebruikt een percentage van de WOZ, die vaak weer lager is dan de marktwaarde, kortom een beperkte bijtelling in box 3).

    Verder moet ik zeggen dat je degelijke strategie er op na houdt. Goed onderbouwd ook. We hebben ook nog even in wat meer detail naar Brand New Day zitten kijken, maar kwamen er toch achter dat dit niet interessant is voor ons. Aangezien de AOW leeftijd waarschijnlijk richting de 70 gaat tegen de tijd dat wij hiervoor in aanmerking komen, dat wil zeggen dat we ongeveer 25-30 jaar moeten overbruggen (en dus meer vermogen voor nodig hebben voor FO). Dit zou inhouden dat wel langer moeten werken, voor meer geld na AOW, maar daarvoor vrijheid nu moeten inleveren omdat we pas later financieel onafhankelijk worden. Leek ons geen goed plan.

    1. Mr FOB

       22 september 2016

       Heb me niet goed in vastgoed verdiept omdat het me wat afschrikt door mogelijk gedoe. Maar goed te horen dat het voor jullie goed werkt. Zal ook zeker een solide inkomstenbron kunnen verzorgen.
       Pensioenbeleggen vind ik heel aantrekkelijk vanwege het 3x hogere rendement, geeft me een zekere oude dag. Maar ik snap jullie overweging. Er is geen goed of fout, blijft persoonlijke afweging.